A - TÌM NGUYÊN HÀM VÀ TÍNH TÍCH PHÂN
DẠNG 1: TÍNH CHẤT TÍCH PHÂN DỰA TRÊN CẬN VÀ PHÉP ĐỔI BIẾN SỐ
A – Với $y=f(x)$ là hàm liên tục trên đoạn $[a;b],$ ta có $\int\limits_{a}^{b}{f(x)dx}=\int\limits_{a}^{b}{f(a+b-x)dx},$ phép đổi biến $x=a+b-t.$
Do đó $I=\int\limits_{a}^{b}{f(x)dx}=\int\limits_{a}^{b}{f(a+b-x)dx}=\dfrac{1}{m+n}\int\limits_{a}^{b}{\left[ mf(x)+nf(a+b-x) \right]dx}.$
B – Với $f(x)$ là hàm số lẻ, liên tục trên đoạn $[-a;a],$ tức $f(-x)=-f(x),$ ta có
$\left\{ \begin{array}{l} \int\limits_{ - a}^0 {f(x)dx} = - \int\limits_0^a {f(x)dx} \\ \int\limits_{ - a}^a {f(x)dx} = 0 \end{array} \right..$
Chứng minh:
Đổi biến $x=-t\Rightarrow dx=-dt;x=-a\Rightarrow t=a;x=0\Rightarrow t=0$ khi đó
$\int\limits_{-a}^{0}{f(x)dx}=\int\limits_{a}^{0}{f(-t)(-dt)}=\int\limits_{0}^{a}{f(-t)dt}=\int\limits_{0}^{a}{-f(t)dt}=-\int\limits_{0}^{a}{f(x)dx}\left( f(-x)=-f(x) \right).$
và $\int\limits_{-a}^{a}{f(x)dx}=\int\limits_{-a}^{0}{f(x)dx}+\int\limits_{0}^{a}{f(x)dx}=0.$
C – Với $f(x)$ là hàm chẵn, liên tục trên đoạn $[-a;a],$ tức $f(-x)=f(x),$ ta có
$\left\{ \begin{array}{l} \int\limits_{ - a}^0 {f(x)dx} = \int\limits_0^a {f(x)dx} = \frac{1}{2}\int\limits_{ - a}^a {f(x)dx} \\ \int\limits_{ - a}^a {\frac{{f(x)}}{{1 + {b^x}}}dx} = \frac{1}{2}\int\limits_{ - a}^a {f(x)dx} = \int\limits_0^a {f(x)dx} = \int\limits_{ - a}^0 {f(x)dx} \end{array} \right..$
Chứng minh:
Đổi biến $x=-t\Rightarrow dx=-dt;x=-a\Rightarrow t=a;x=0\Rightarrow t=0$ khi đó
$\int\limits_{-a}^{0}{f(x)dx}=\int\limits_{a}^{0}{f(-t)(-dt)}=\int\limits_{0}^{a}{f(-t)dt}=\int\limits_{0}^{a}{f(t)dt}=\int\limits_{0}^{a}{f(x)dx}\left( f(-t)=f(t) \right)$
và $\int\limits_{-a}^{a}{f(x)dx}=\int\limits_{-a}^{0}{f(x)dx}+\int\limits_{0}^{a}{f(x)dx}=2\int\limits_{-a}^{0}{f(x)dx}=2\int\limits_{0}^{a}{f(x)dx}.$
Xét \[g(x)=\frac{f(x)}{1+{{b}^{x}}}\] khi đó theo tính chất tích phân dựa trên phép đổi biến có:
\[\begin{array}{c} \int\limits_{ - a}^a {g(x)dx} = \frac{1}{2}\int\limits_{ - a}^a {\left[ {g(x) + g( - x)} \right]dx} = \frac{1}{2}\int\limits_{ - a}^a {\left( {\frac{{f(x)}}{{1 + {b^x}}} + \frac{{f( - x)}}{{1 + {b^{ - x}}}}} \right)dx} \\ = \frac{1}{2}\int\limits_{ - a}^a {\left( {\frac{{f(x)}}{{1 + {b^x}}} + \frac{{f(x)}}{{1 + {b^{ - x}}}}} \right)dx} = \frac{1}{2}\int\limits_{ - a}^a {\left( {\frac{{f(x)}}{{1 + {b^x}}} + \frac{{{b^x}f(x)}}{{1 + {b^x}}}} \right)dx} \\ = \frac{1}{2}\int\limits_{ - a}^a {f(x)dx} \left( {f( - x) = f(x)} \right). \end{array}\]
D – Với $f(x)$ là hàm tuần hoàn chu kì $T,$ liên tục trên $\mathbb{R}$ tức $f(x+T)=f(x),$ ta có
$\left\{ \begin{gathered} \int\limits_0^{nT} {f(x)dx} = n\int\limits_0^T {f(x)dx} \hfill \\ \int\limits_0^T {f(x)dx} = \int\limits_a^{a + T} {f(x)dx} ,\forall a \in \mathbb{R} \hfill \\ \end{gathered} \right..$
Chứng minh:
Tách tích phân \[\int\limits_{0}^{nT}{f(x)dx}=\int\limits_{0}^{T}{f(x)dx}+\int\limits_{T}^{2T}{f(x)dx}+...+\int\limits_{(n-1)T}^{nT}{f(x)dx}=\sum\limits_{k=1}^{n}{\int\limits_{(k-1)T}^{kT}{f(x)dx}}.\]
Đổi biến \[x=t+(k-1)T\Rightarrow dx=dt;x=(k-1)T\Rightarrow t=0;x=kT\Rightarrow t=T.\]
Khi đó \[\int\limits_{(k-1)T}^{kT}{f(x)dx}=\int\limits_{0}^{T}{f\left( t+(k-1)T \right)dt}=\int\limits_{0}^{T}{f(t)dt}=\int\limits_{0}^{T}{f(x)dx}\left( f(t)=f\left( t+(k-1)T \right) \right)\]
Vậy \[\int\limits_{0}^{nT}{f(x)dx}=\sum\limits_{k=1}^{n}{\int\limits_{(k-1)T}^{kT}{f(x)dx}}=\sum\limits_{k=1}^{n}{\int\limits_{0}^{T}{f(x)dx}}=n\int\limits_{0}^{T}{f(x)dx}.\]
Tính chất tiếp theo tách thành tổng các tích phân: \[\int\limits_{a}^{a+T}{f(x)dx}=\int\limits_{a}^{0}{f(x)dx}+\int\limits_{0}^{T}{f(x)dx}+\int\limits_{T}^{a+T}{f(x)dx}.\]
Đổi biến \[x=t+T\Rightarrow dx=dt;x=T\Rightarrow t=0;x=a+T\Rightarrow t=a.\]
Khi đó \[\int\limits_{T}^{a+T}{f(x)dx}=\int\limits_{0}^{a}{f(t+T)dt}=\int\limits_{0}^{a}{f(t)dt}=\int\limits_{0}^{a}{f(x)dx}=-\int\limits_{a}^{0}{f(x)dx}.\]
Suy ra điều phải chứng minh.
DẠNG 2: $\int\limits_{a}^{b}{\max \left\{ f(x),g(x) \right\}dx}$ và $\int\limits_{a}^{b}{\min \left\{ f(x),g(x) \right\}dx}.$
B - ỨNG DỤNG TÍCH PHÂN TÍNH DIỆN TÍCH HÌNH PHẲNG, THỂ TÍCH VẬT THỂ
Ngay sau khi BGD công bố đề tham khảo THPT Quốc Gia 2020 Môn Toán Vted sẽ cập nhật đề thi kèm lời giải chi tiết bằng video + text ngay tại bài viết này.
Các thông tin hữu ích liên quan:
Cập nhật ngày 30/03/2020: Trong tuần này(từ ngày 30/03/2020 đến hết ngày 05/04/2020), Bộ GD-ĐT sẽ công bố hướng dẫn tinh giản chương trình và Đề tham khảo kỳ thi THPTQG 2020.
Cập nhật ngày 24/03/2020: Đề THPTGQ 2020 không bỏ lớp 11 VD và VDC tập trung chủ yếu HKI lớp 12 HKII: Ôn luyện nhẹ nhàng.
Quý thầy, cô hoặc bạn đọc muốn đóng góp tài liệu cho VTED.vn, vui lòng gửi về:
thầy cho em xin file với ạ
Cho em xin file PDF với ạ <3 sonthuyhd@gmail.com
Cho em xin file pdf với ạ tranthanhdanh23052003@gmail.com
Cho em xin file pdf với ạ:
tmstudio0608@gmail.com
Chewinprince1234@gmail.com
Cho e xin file pdf với ạ